تغلیب (علوم قرآنی)جمع بین دو چیز و اطلاق حکم اختصاصی یکی از آن‌ها بر مجموع را تغلیب گویند. ۱ - تعریف«تغلیب» از مجازهای لغوی و به معنای اعطای حکم لفظی به لفظ دیگر و لفظ غالب را در هر دو به کار بردن و آن دو را که مختلف هستند همچون یکی به حساب آوردن است. ۱.۱ - نمونه قرآنیمانند: ۱. (وکانت من القانتین). و (الا امراته کانت من الغابرین). در این آیات ، اصل «القانتات» و «الغابرات» است؛ ولی به حکم تغلیب به جای لفظ مؤنث، از لفظ مذکر استفاده شده است. ۲. (یالیت بینی و بینک بعد المشرقین) که منظور از «مشرقین» مغرب و مشرق است؛ ولی از باب تغلیب و به دلیل شهرت ، مشرق بر مغرب غلبه داده شده است. زرکشی می‌گوید: مجاز بودن تغلیب از آن رو است که لفظ در جای خودش استعمال نشده است. ۲ - پانویس۳ - منبعفرهنگنامه علوم قرآنی، برگرفته از مقاله «تغلیب». |